هر آنچه که برای تشکیل تیم برنامه‌ نویسی باید بدانید

برای تشکیل یک تیم برنامه‌نویسی چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟ چرا باید یک تیم برنامه نویسی تشکیل دهیم؟ افراد تیم باید دارای چه مهارت‌هایی باشند؟ اگر این سوالات ذهن شما را درگیر کرده است و یا برای تشکیل یک تیم برنامه نویسی سردرگم هستید با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.

در این مقاله ضمن پاسخ به سوالات شما در خصوص تشکیل تیم برنامه‌نویسی، به معرفی یک منبع برای مطالعه در این حوزه می‌پردازیم.

چرا باید یک تیم برنامه نویسی تشکیل دهیم؟

از آنجا که برنامه نویسی یک حرفه دارای زیر شاخه‌های بسیار متفاوت است و زمان‌هایی که برای پروژه‌ها تعیین می‌شود کوتاه‌تر از آن است که یک نفر بتواند به تنهایی آن را انجام دهد نیاز به ایجاد یک تیم برنامه‌نویسی به درستی حس می‌شود. یک تیم برنامه‌نویسی اگر به درستی عمل کند می‌تواند به افزایش سرعت ایجاد یک پروژه و افزایش راندمان کاری و مهم‌تر از همه سوددهی کمک زیادی کند. پس انجام هر پروژه‌ای نیازمند یک تیم برنامه‌نویسی متخصص و حرفه‌ای است.

اهمیت دیگر یک تیم برنامه‌نویسی این است که افراد تیم هر کدام به صورت تخصصی در یک بخش خاص مشغول به کار خواهند شد. پس از اتمام پروژه و کنار هم گذاشتن اجزاء یک پروژه کاملا حرفه‌ای ایجاد خواهد شد. کار کردن برروی یک پروژه کوچک بسیار راحت‌تر از یک پروژه بزرگ است. پس زمانی که شما پروژه خود را به بخش‌های کوچک تری تقسیم می‌کنید سهولت در انجام روند پروژه را افزایش می‌دهید.

یکی از بهترین وب‌سایت‌هایی که شما می‌توانید از آن برای آموزش خود و اعضای تیم استفاده کنید فرادرس است. فرادرس یک از قدیمی‌ترین وبسایت‌های آموزشی در ایران است. این وبسایت دارای بهترین اساتید ایران و باکیفیت‌ترین منابع آموزشی است. شما می‌توانید با مراجعه به این وب‌سایت، از آموزش‌های فرادرس در خصوص کار تیمی برنامه نویسی در فرادرس هم استفاده کنید.

یک تیم برنامه نویسی از چند بخش تشکیل می‌شود؟

زمانی که صحبت از کار تیمی به میان می‌آید همیشه افراد اهل فن مثال برای خوردن یک فیل باید آن را تکه تکه کرد را می‌زنند. نگران نباشید برای تشکیل یک تیم برنامه‌نویسی نیاز نیست یک فیل را بخورید! مفهوم این مثال این است که برای اینکه بتوانید یک کار بزرگ را انجام دهید باید آن را به بخش‌های کوچک‌تری تقسیم کنید. در انجام پروژه‌های برنامه نویسی هم همین‌گونه است. یک تیم برنامه نویسی از بخش‌های زیر تشکیل شده است:

1. کاشناس تحلیل
2. کدنویس
3. کارشناس پایگاه داده
4. طراح UI
5. Tester

کارشناس تحلیل:

یکی از اعضای مهم در هر تیم برنامه‌نویسی کارشناس تحلیل است. یک کارشناس تحلیل پس از انجام صحبت‌های لازم با مشتری نیازهای او را به طور کامل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سنجد و سعی می‌کند تا ایده‌پردازی‌های لازم را برای ایجاد بهترین پروژه‌ انجام دهد. سپس به طراحی اجزای کاربردی پروژه می‌پردازد و برنامه‌ریزی‌های لازم برای کارکرد آن‌ها را ایجاد می‌کند. در حقیقت مغز متفکر هر نرم‌افزار کامپیوتری کارشناس تحلیل آن نرم‌افزار است. پس از طی کردن مراحل گفته شده کارشناس تحلیل تیم برنامه نویسی الگوریتم و فلوچارت‌های لازم را به کدنویس و یا کدنویس‌های تیم ارائه می‌دهد. ممکن است کارشناس تحلیل و کدنویس تیم یک نفر باشند. همچنین وظیفه بروزرسانی و پشتیبانی بعد از تحویل پروژه هم بر عهده کارشناس تحلیل می‌باشد.

وظایف یک کارشناس تحلیل در یک تیم برنامه نویسی عبارتند از:

1. شناسایی نیازهای کاربران، تست نرم‌افزار و در نتیجه ارائه راه‌حل‌هایی برای رفع مشکلات شناسایی شده.
2. بروزرسانی پروژه‌های ایجاد شده برای مشتری
3. ایجاد فلوچارت‌های لازم برای کمک به کدنویس
4. تست کردن بخش‌های مختلف یک نرم‌افزار و شناسایی باگ‌ها
5. انجام همکاری‌های لازم با اعضای تیم به خصوص کدنویس
   
   

کدنویس تیم برنامه نویسی:

پس از طی شدن مراحل بالا کدنویس فلوچارت‌های ایجاد شده توسط کارشناس تحلیل پروژه به کدنویس پروژه تحویل داده می‌شود. ممکن است کدنویس پروژه تنها وظیفه‌ی ویرایش کدهای از پیش نوشته شده را داشته باشد. به عنوان مثال می‌توان شخصی را که برای وردپرس قالب و افزونه طراحی می‌کند را مثال زد.

یک کدنویس پروژه باید حداقل به یکی زبان‌های برنامه نویسی مانند جاوا،پایتون،… تسلط نسبی را داشته باشد. اگر علاقه مند به یادگیری یک از زبان‌های برنامه نویسی یاد شده هستید می‌توانید از آموزش‌ برنامه‌نویسی اندروید استفاده کنید.

یک کدنویس در یک تیم برنامه‌نویسی باید وظایف زیر را انجام دهد:

1. ایجاد کدهای سفارش شده توسط تحلیل‌گر
2. تست و دیباگ کردن کدهای ایجاد شده برای شناسایی هرگونه مشکل
3. پیاده سازی دقیق فلوچارت‌های ایجاد شده توسط تحلیل‌گر نرم‌افزار
4. داشتن روحیه تیمی بالا برای همکاری با اعضای تیم برنامه نویسی
   

اگر دو یا چند کدنویس بر روی یک پروژه مشغول به کار هستند باید پلتفرمی برای به اشتراک گذاری کدها با بقیه افراد پروژه در اختیار آن‌ها قرار دهید. بهترین گزینه برای این کار ابزار Live share در نرم‌افزار VS code است. این ابزار به افراد پروژه کمک می‌کند به راحتی کدهای خود را با دیگر اعضا به اشتراک بگذارند. برای یادگیری چگونگی کار با این ابزار می‌توانید به صفحه برنامه نویسی تیمی که آموزش کار با ویژگی ویژگی Live Share در VS Code در فرادرس است مراجعه کنید.

کارشناس پایگاه داده:

یکی دیگر از اعضای مهم یک تیم برنامه نویسی کارشناس پایگاه داده است. فرد یا گروه طراحی پایگاه داده پس از برررسی ایده پیشنهادی اقدام به برآورده کردن نیازهای کاربران با کارایی لازم می‌کنند. کارشناس پایگاه داده با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی مورد نیاز خود به دسته‌بندی و نگه‌داری اطلاعات مهم پروژه می‌پردازند. به عنوان مثال وب‌سایتی که شما در آن ثبت‌نام می‌کنید و پس از چند وقت دوباره به حساب کاربری خود وارد می‌شوید قطعا از یک پایگاه داده بسیار قدرتمند استفاده می‌کند.

یک کارشناس پایگاه داده باید به یک زبان کار با پایگاه داده و یک DBMS تسلط کامل داشته باشد. این عضو از تیم برنامه‌ نویسی دسترسی به پایگاه داده را در سطوح مختلف برای افراد مختلف ایجاد می‌کند. ایجاد سطح دسترسی افراد مختلف با توجه به نقش شخص در پروژه نهایی و نوع پروژه ایجاد می‌شود. به عنوان مثال ادمین یک وب‌سایت به آدرس ایمیل تمامی افراد ثبت نام کرده در وب‌سایت دسترسی دارد اما کاربری که به تازگی در وب‌سایت ثبت‌نام کرده است تنها به آدرس ایمیل خود دسترسی دارد.

وظایف یک کارشناس پایگاه داده عبارتند از:

1. ایجاد سطح دسترسی‌ برای کاربران مختلف
2. شناسایی نیازهای کاربران براساس ایده پروژه ارائه شده
3. انجام ویرایش‌های لازم در ساختار یک پایگاه داده در صورت نیاز
4. برقرار کردن امنیت پایگاه داده از دسترسی هکرها
5. افزایش پایداری اطلاعات با گرفتن نسخه پشتیبان
   

نکته‌ای که به عنوان یک طراح پایگاه داده باید توجه داشته باشید این است که در ابتدای کار با توجه به ایده پروژه و میزان اطلاعات، پایگاه داده نیاز به چه مقدار فضا دارد. چرا که آینده‌نگری یکی از نیازهای اصلی یک طراح پایگاه داده است.

طراح UI:

مهم‌ترین بخش هر پروژه‌ای طراحی UI آن است. انسان یک موجود بصری است به همین علت اولین بخشی که در پروژه با آن مواجه می‌شود طراحی UI می‌باشد. وظیفه اصلی طراح UI ادغام فونت‌ها و رنگ‌ها و چینش المان‌ها بر اساس ایده پروژه و نیاز کاربر است. یک کارشناس UI براساس مهارت‌های خود سعی می‌کند تا نیازهای پروژه را به کاربر القاء کرده و پروژه را تا حد امکان کاربردی‌تر نشان دهد.

وظایف یک طراح UI عبارتند از:

1. ایجاد ساختار مناسب برای پروژه
2. استفاده از روانشناسی رنگ‌ها برای القاء هدف پروژه به کاربر
3. افزایش بازخورد پروژه با استفاده از تکنیک‌های گرافیکی
   
   

همانطور که گفته شد طراح رابط کاربری خالق هر آن چیزی است که کاربر در پروژه به صورت بصری می‌بیند. به همین علت یک طراح UI باید بتواند با استفاده از روانشناسی رنگ‌ها و تکنیک‌های گرافیکی و چیدن عناصر صفحه در کنار یکدیگر برای افزایش بهره‌وری از پروژه تلاش‌های لازم را انجام دهد.

Tester پروژه:

وظیفه اصلی این عضو از پروژه بررسی بخش‌های مختلف پروژه و امتحان کردن آن از نظر امنیت، کارایی، جذابیت ظاهری و …. است. ممکن است در برخی از پروژه‌های کوچک ممکن است خود مدیر پروژه یا کارشناس تحلیل اقدام به تست کردن کند. علت انجام تست پروژه تعیین کیفیت و بررسی کدهای محصول است. تستر پروژه در یک تیم برنامه نویسی ممکن است خود یک تیم مجزا باشد که با توجه به میزان گستردگی پروژه این مقوله متفاوت است. از وظایف یک tester پروژه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. بررسی بخش‌های مختلف پروژه
2. تعیین سطح کیفیت پروژه
3. اطمینان از عدم وجود خطا در پروژه
4. بررسی کدهای پروژه و انجام بازبینی‌های مورد نظر
   
   

شاید این عضو از تیم برای خیلی از افراد کم تجربه بسیار کم اهمیت به نظر برسد اما در پروژه‌های بزرگ برنامه‌نویسی اهمیت این موضوع به درستی دیده می‌شود. کدنویس‌ پروژه ممکن است در بخش‌های مختلفی دچار خطاهای انسانی شود یا طراح گرافیک ممکن اشتباهات زیادی در بخش طراحی ui داشته باشد تستر پروژه باید به تمامی این خطاها رسیدگی کند.

در یک پروژه برنامه نویسی اعضای زیادی وجود دارند اما سعی شده در این مقاله مرسوم ترین اعضای یک پروژه برنامه نویسی را نام ببریم. ممکن است در یک پروژه بزرگ به افرادی مانند تستر امنیتی یا مدیر مالی پروژه برخورد کنید اما در این مقاله تنها به اعضای اصلی پروژه‌ها که احتمال وجود آن‌ها بیشتر است پرداخته‌ایم. در ادامه به چند نکته کارآمد برای ایجاد یک تیم برنامه نویسی کارآمد اشاره خواهیم کرد.

نکاتی برای ایجاد یک تیم برنامه نویسی کارآمد:

همانند سایر مهارت‌ها، برنامه‌نویسی یک شغل اجتماعی است در ادامه این مقاله به نکاتی برای ایجاد یک تیم برنامه نویسی کارآمدتر اشاره خواهیم کرد:

1-وظایف افراد را مشخص کنید:

همانطور که گفته شد در یک تیم برنامه نویسی مانند هر تیم دیگر هر شخصی وظیفه مخصوص به خود را دارد. اما ممکن در تیم شما افرادی با چند تخصص وجود داشته باشد. در این حالت مدیر پروژه باید وظایف هر فرد را به طور مشخص در هر بخش از پروژه معین کنید. با انجام این کار باعث افزایش راندمان کاری خواهید شد. اگر در یک تیم مدیر پروژه نباشید بهتر از درباره شرح وظایف خود و مسئولیت تعیین شده از مدیر پروژه سوال‌های لازم را بپرسید. با اینکار مسیر کاری شما در انجام پروژه به طور کامل مشخص خواهد شد.

2-برای پروژه برنامه‌ریزی کنید:

بعد از پیدا کردن ایده برنامه‌نویسی و تشکیل تیم برای اجرای کارها، نوبت به برنامه‌ریزی می‌رسد. برنامه‌ریزی در انجام هر کاری باعث افزایش نظم و کاهش استرس می‌شود. لذا در انجام پروژه‌های برنامه‌نویسی بهتر است هر قدم را به طور درست و دقیق برنامه‌ریزی کنید. دقت کنید ممکن است اتفاق‌های مختلفی در مسیر انجام پروژه بیافتد پس نگران انجام نشدن درست برنامه‌ ایجاد شده نباشید.

بهتر است زمانبندی‌های لازم را برای ایجاد پروژه مورد نظر انجام دهیم. اما اگر هم طبق زمانبندی و به درستی مراحل را طی نکردید بهتر است به جای عجله کردن اجرای پروژه تلاش خود را بیشتر کنید و به بقیه اعضای تیم هم همین نکته را گوش زد کنید.

3-به افراد تیم برنامه نویسی استفاده از استاندارها را توصیه کنید:

عموما هر برنامه‌نویسی دارای سبک کاری خود است که باعث افزایش سرعت کاری می‌شود. اما در یک تیم برنامه نویسی بزرگ که متشکل از چند برنامه نویس است سبک‌های مختلف کدنویسی ممکن است مشکل ساز شود. لذا بهتر است استانداردهای کدنویسی را به کارمندان خود پیشنهاد دهید اما سعی کنید به آن‌ها این موضوع را تحمیل نکنید. تحمیل کردن استفاده از استانداردهای کدنویسی باعث کاهش راندمان کاری و روحیه تیمی خواهد شد.

4-خصومت‌های شخصی را کنار بگذارید:

یکی از موارد بسیار شایع در پروژه‌های مختلف کدنویسی خصومت‌های شخصی بین افراد تیم است. این نکته تا حدی اهمیت دارد که حتی ممکن است باعث شکست پروژه و تیم شود. سعی کنید در هنگام کار با ذهنی آزاد و به دور از مسائل شخصی خود، تمرکز اصلی خود را برروی انجام با کیفیت مسئولیت ارائه شده بگذارید. همچنین سعی کنید تا زمانی که از شما درخواست نشده است کدهای دیگران را ویرایش نکنید یا از آن‌ها ایراد نگیرید. همانطور که گفته شد در هر پروژه‌ای مسئولیت‌های مختلفی به افراد داده می‌شود پس سعی کنید خارج از وظایف خود کاری را انجام ندهید که باعث ایجاد اختلاف بین شما و همکارانتان شود.

5-از تکنیک pair programing استفاده کنید:

در این تکنیک دو برنامه نویس بر روی یک واحد کار می‌کنند. یک برنامه‌نویس کدهای مورد نیاز خود را می‌نویسد و برنامه نویس دیگر کدهای برنامه نویس اول را مرور می‌کند و خطاهای پیش آمده را رفع می‌کند. این دو برنامه‌نویس به طور مکرر جای خود را عوض می‌کنند.

در مقایسه با برنامه نویس‌هایی که به تنهایی کار می‌کنند برنامه نویسان جفت سرعت بیشتر و خطاهای کمتری را دارند. اما باید دقت شود که در این تکنیک باید دو برنامه‌نویس به لحاظ علمی در یک سطح قرار داشته باشند. در این روش بهره‌وری کار به شکل شگفت‌انگیزی افزایش می‌یابد. بهتر است دو برنامه‌نویس در هنگام کار با هم گفت‌وگو هم داشته باشند تا از نظرهای یکدیگر در کار آگاه شوند.

6-سعی کنید در هنگام کار آرامش داشته باشید:

برنامه‌نویسی یک شغل است که بسیار ذهن انسان را به خود درگیر می‌کند. برای اینکه ذهنتان به درستی کار کند بهتر است خواب کافی را داشته باشید. سعی کنید قبل از شروع به کار یک ورزش سبک را برای خود انتخاب کنید انجام این کار باعث افزایش آرامش ذهنی و راندمان کاری می‌شود. خوردن غذاهای مناسب استفاده از سبزیجات و میوه‌ها برای افزایش قدرت ذهن بسیار مفید است. همچنین استفاده از صندلی‌های مناسب که نه زیاد نرم و نه خیلی سفت باشد می‌تواند به افزایش تمرکز شما در کار کمک کند. سعی کنید در محیط کاری خودتان از نور کافی بهره‌مند شوید. نکات گفته شده را به همکاران خود هم توصیه کنید.

7-به اندازه کافی افراد به تیم برنامه نویسی خود اضافه کنید:

اگر مدیر پروژه هستید باید این نکته را در نظر بگیرید که تعداد افراد تیم برنامه نویسی باید به اندازه وسعت پروژه باشند. اگر تعداد افرادی که برای انجام یک پروژه برنامه‌نویسی را در هنگام ایجاد پروژه به تیم خود اضافه کنید باعث کاهش راندمان کاری خواهید شد. چرا که بسیاری از افراد جدید نیازمند آموزش دیدن و توجیحات لازم توسط برنامه‌نویس ارشد هستند. از همین رو سعی کنید در هنگام شروع پروژه آینده‌نگری‌های لازم را داشته باشید.

8- تخصص اعضای تیم برنامه نویسی را در نظر بگیرید:

توجه کنید که تیم برنامه نویسی که تشکیل می‌دهید باید شامل افرادی با تخصص لازم برای ایجاد پروژه‌های مورد نیاز شما باشند. به عنوان مثال از یک برنامه نویس تحت وب نباید انتظار داشته باشید برایتان اپلیکیشن تحت اندروید تولید کند. باید با توجه به تخصص هر شخصی بهره‌وری مورد انتظار را انجام داد. همچنین سعی کنید افرادی که نیاز به آموزش دارند تعلیم دهید.

سخن آخر درباره تشکیل تیم برنامه نویسی:

در این مقاله سعی شد به طور جامع و کامل به شما در تشکیل یک تیم برنامه نویسی موفق کمک کنیم. سعی کنید علاوه بر رعایت نکات بالا در رابطه با کار تیمی به صورت علمی تحقیق کنید تا راندمان کاری بیشتر و بهتری را داشته باشید. همچنین اگر مدیر یک تیم برنامه‌نویسی هستید با افزایش تعامل با اعضای تیم برنامه نویسی از نیازها و انتظارات آنها اطلاع پیدا کنید.

همانطور که گفته شد می‌توانید از منابع آموزشی قوی در ایران مانند فرادرس برای آموزش افراد تیم استفاده کنید. می‌توان به جرعت گفت با استفاده از این وب‌سایت دیگر نیازی به آموزش افراد تازه‌کار ندارید در وبسایت فرادرس به راحتی هر آموزشی در هر زمینه یافت می‌شود. برای نمونه برای تیم برنامه‌نویسی خود می‌توانید از آموزش برنامه‌نویسی پایتون ، جاوا، اندروید و… استفاده کنید. وجود اساتید حرفه‌ای، این وبسایت را به بهترین منبع آموزشی تبدیل کرده است.